Araçlarda Bulunan Sensörler

Kütle Hava Akış Sensörü(MAF)

Hava akış ölçer emme havası hacmini tespit eder ve esas enjeksiyon hacmine karar veren ECU’ ya bir sinyal gönderir. Hava-akış ölçer ölçme klapesi, geri getirme yayı ve potansiyometreden meydana gelir.

Ayrıca, hava-akış ölçerde rölanti karışım ayar vidası, emme havası sıcaklığını tespit eden bir emme havası sıcaklık sensörü, bir yakıt pompası anahtarı, bir sönümleme odası, bir dengeleme levhası ve bir tam-yük tahditi vardır.

Manifold Basınç Sensörü(MAP)

MAP sensörü sinyaliyle yapılan işlevler;
1-Püskürtülen yakıt miktarı(Enjektör açık kalma süresi)
2-Ateşleme sinyali(Ateşleme avansı)
3-Rölanti devri düzenlemesi(IAC valf‘i)
Konumu: Emme manifoldu üzerindedir.
NOT: MAP sensörü iki sensör görevi’ de görür(Örneğin emilen havanın hem basıncını hem de sıcaklığını ölçmektedir.)

Emilen Hava Sıcaklık Sensörü(IAT)

IAT sensörü sinyaliyle yapılan işlevler;
1-Püskürtülen yakıt miktarı(Enjektör açık
kalma süresi)
2-Ateşleme sinyali(Ateşleme avansı)
3-Rölanti devri düzenlemesi(IAC valf’i)
Konumu: Hava filtre kutusu üzerinde ya da emiş borusunun üzerindedir.

Gaz Kelebeği Konum Sensörü(TPS)

İçten yanmalı motorlarda gaz kelebeği pozisyonu bir kelebek açı sensörü tarafından ölçülür. Bu sensörler gaz kelebeği açısını, gaz kelebeği gövdesine bağlı açı sensöründen ve bir potansiyometreden tespit eder. Motora gaz verilmesi ile gaz kelebeğinin dönmesi, potansiyometrenin rezistansında bir değişime sebep olur. Bu rezistans değişimine bağlı olarak gaz kelebeği pozisyon sensörü farklı (0V – 5V) çıkış voltajı üretir. Kelebeğin pozisyonu bu çıkış voltaj değeri tarafından belirlenir. Voltaj değişimi elektronik kontrol ünitesi tarafından okunur. Gaz kelebeği pozisyon sensörünün basit kalibrasyonu kelebek milinde dönme olmadan ve kelebek milinin tam dönmesi neticesinde okunan minimum ve maksimum voltaj değeri arasındaki farkın maksimum kelebek dönme açısına orantılanması ile yapılabilir.

Kaynak: Habib Gürbüz, İsmail Hakkı Akçay ve Ali Öz’ün “İçten Yanmalı Motorlarda Çalışma Nokta Kontrol Metodu ile Yanma Kontrolü” [Taşıt Teknolojileri Elektronik Dergisi (TATED) Cilt: 1, No: 2, 2009 (31-49)] konulu makalesinden derlenmiştir.